Vianen

Een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Utrecht. Tot 1 januari 2002 was het deel van de provincie Zuid-Holland.

Op 10 november 2015 werd bekend dat het in 2018 zal fuseren met het naburige Zederik en Leerdam tot een nieuw te vormen gemeente Vijfheerenlanden. Naar verwachting zal de nieuwe gemeente deel uit gaan maken van de provincie Utrecht. Hierover beslist echter de Tweede Kamer.

Geschiedenis

Zo'n 3400 jaar geleden waren de eerste nederzettingen in het dorp Vianen, maar het dorpje werd vaak geteisterd door overstromingen waardoor de bewoners steeds weer ergens anders gingen wonen. Rond het jaar 1000 na Christus kwamen er pas definitieve nederzettingen.

In 1336 gaf Willem van Duivenvoorde, de bouwheer van Vianen met zijn vrouw Heilwich van Vianen de eerste stadsrechten aan Vianen. Willem legde Vianen aan als vestingstad. De stad heeft verscheidene verdedigingswerken, zoals bijvoorbeeld de stadsmuren en de Lekpoort. Deze verdedigingswerken konden gebruikt worden om de bisschop van Utrecht onder druk te zetten, waardoor Vianen een concurrentiepositie kreeg ten opzichte van Utrecht. De stad ligt op een strategisch belangrijke ligging aan de Lek. Later lag de stad in de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

De familie Brederode was belangrijk voor de historische ontwikkeling van Vianen. Ze maakten van Vianen een bloeiende stad, die tegelijkertijd ook een staat was. In 1414 werd Walraven I van Brederode door een huwelijk heer van Vianen. Het geslacht van Brederode bewoonde het kasteel Batestein, de familie van Brederode kwam van een adellijk geslacht en speelde in de geschiedenis van Holland al een belangrijke rol. In 1679 overleed Wolfert van Brederode, het laatste mannelijke geslacht van de familie. De heerlijkheid van Vianen werd geërfd door het Duitse huis Lippe, Vianen was in die tijd nog een van de Republiek onafhankelijk deel van het Duitse Rijk. In 1696 ging het kasteel Batestein in vlammen op, de Hofpoort is het enige wat er nu nog van over is.

In 1725 werd Vianen gekocht door de Staten van Holland en West-Friesland. Ongeveer 70 jaar later, na het uitroepen van de Bataafse Republiek in 1795, behoorde Vianen pas tot Holland.